Bouw je waterplan samen

Als organisatie kun je zelf initiatief nemen om je watervoetafdruk te verminderen: water besparen en intern hergebruiken is hierbij vaak de eerste stap. Maar duurzaam omgaan met water op je eigen perceel kent zijn limieten. Je kunt efficiënter en goedkoper verduurzamen door uit te dokteren hoe je gezamenlijke waterwinst kunt boeken. Water stopt immers niet abrupt aan de grens van je bedrijf, en wateroverlast en droogte laten zich niet tegenhouden door een hek. De kans is groot dat je buren met dezelfde uitdagingen kampen, of misschien hebben ze net een oplossing voor jouw waterprobleem? Daar valt veel waterwinst te boeken! 


Waar zit de winst?

  • Geld

    geld

  • Water

    water

  • Tijd

    tijd

  • Natuur

    natuur

  • Mens

    mens

Type waterwinst

Voor wie?

Image
Samenwerking Tielt N waterwinstevent
inhoud

    Waar zit de winst?

    Je kunt de Waterbarometer of een waterscan gebruiken om duurzamer met water om te springen en het risico op waterschaarste of -overlast te beperken. Maar er komt een moment dat je stoot op de grenzen van je eigen actiegebied. Dan loont het om je deur open te zetten voor samenwerking op een grotere schaal. Zo besparen jij en je buren vaak geld, tijd en moeite.

    In welke gevallen kun je winst boeken door je waterplan samen te bouwen? Bij veel verschillende watervraagstukken. Wanneer je op zoek gaat naar nieuwe waterbronnen of wanneer je zelf water beschikbaar hebt; wanneer je grijze straten wil omtoveren tot groene plekken; wanneer je kosten kunt besparen door werken te groeperen; wanneer middelen bundelen doorslaggevend kan zijn om een project te realiseren of om anderen mee te krijgen; wanneer jouw probleem een kans vormt voor je buur… daar kun je samen meer winst halen uit water.

    Uit de praktijk

    Een voorbeeld van zo’n project is regenwater uitwisselen tussen een bedrijf en een landbouwer. Door beide partijen in een vroeg stadium samen aan tafel te zetten, leren ze elkaars zorgen en noden begrijpen om een gezamenlijke oplossing uit te werken. Het bedrijf heeft mogelijk veel regenwater op overschot, afkomstig van de daken van productiehallen en loodsen. Zulke grote volumes regenwater kun je niet altijd intern inzetten. Het bedrijf is bij nieuwbouw of renovatie echter verplicht om dit regenwater te bufferen en te infiltreren. De naburige landbouwer heeft daarentegen in droge periodes net behoefte aan grote volumes water voor zijn gewassen. Door samen het regenwater uit te wisselen, creëren ze een win-win. Samen aan een concreet project werken cultiveert bovendien vertrouwen, wat bijdraagt aan een duurzame en inclusieve lokale gemeenschap.

    Zowel de landbouwer als het bedrijf heeft er baat bij: lagere kosten voor buffering op industrieel terrein én een nieuwe duurzame waterbron voor irrigatie.

    Maar iedereen wordt er beter van! Kostbaar regenwater spoelt niet langer weg naar waterlopen en uiteindelijk naar zee. Het wordt nu nuttig ingezet voor irrigatie en vervangt zo bijvoorbeeld schaars grondwater. Dat verbetert dan weer de waterbalans in de regio. 

    Image
    Overleg tussen projectleiders, lokale bedrijven, overheden en landbouw over het WaterProof project in Tielt.

    Waterproof event bij Buro International

    Image
    Overleg tussen projectleiders, lokale bedrijven, overheden en landbouw over het WaterProof project in Tielt.

    Waterproof event bij Buro International

    De zomers worden droger en warmer, dat valt niet meer te ontkennen. Als bedrijf op het industriepark Tielt Noord zijn we ons sterk bewust van de mogelijkheid om krachten te bundelen. We stellen onze showroom dan ook graag open om collega’s van op en rond het bedrijventerrein samen te brengen en naar elkaars noden te luisteren. Tijdens de twee Waterwinstevenementen in 2022 waren zowel industrie en naburige landbouwers aanwezig en werd ook besproken hoe grote volumes afstromend regenwater slimmer opgevangen kunnen worden in het bestaande stormbekken naast het bedrijventerrein om van daaruit in te zetten voor landbouwirrigatie.

    Jeroen Van Den Bossche

    CEO Buro International, bedrijf op Tielt Noord

    Hoe pak je dit aan? 
    Tips & Tricks

    • Check watervraag en -aanbod in je buurt

      De interactieve kaarttool WaterAtlas brengt de lokale watervraag en het -aanbod ruimtelijk in beeld. Je raadpleegt er kaarten die handvaten bieden voor lokale samenwerking: waar liggen de grote watergebruikers, en waar liggen de grote waterbronnen? Dit telkens voor één van twee alternatieve waterbronnen: grote volumes afvalwater (van bedrijven of rioolwaterzuiveringen) of regenwater. Als gebruikers vind je watervraag van huishoudens, industrie en landbouw (irrigatie en drinkwater voor vee).  

    • Wie is het? Vind elkaar

      Bij waterprojecten over de perceelsgrens heen zijn verschillende spelers betrokken: (boven)lokale overheden, landbouwers, bedrijven, landschapsbeheerders en nutsbedrijven. Stem grondig af wat jullie actieplan wordt: niet alles is fysiek, wettelijk of financieel mogelijk, zowel boven- als ondergronds. Het lokaal waterbedrijf en de rioolbeheerder kunnen een goede hefboom zijn: zij voorzien immers drinkwater en riolering en dus het gemeenschappelijk deel van je waternetwerk. Maar vooral lokale en bovenlokale overheden spelen een belangrijke rol, want zij sturen die waterbedrijven aan. De provinciale ontwikkelingsmaatschappijen rollen toekomstplannen uit voor bedrijventerreinen en kunnen fondsen mobiliseren. Intergemeentelijke samenwerkingsverbanden staan vaak in voor de ontwikkeling van bedrijventerreinen zelf. Gemeenten formuleren hun ambities voor klimaat en waterbeheer en zijn maar al te blij met bedrijven die hieraan mee willen werken!

    • Zoek de energie

      Naast de officiële rollen om projecten te realiseren, mag niet onderschat worden hoe belangrijk de energie bij bedrijven zelf is. Maak gebruik van lokale netwerken en zoek uit waar er drive zit. Begin dicht bij huis. Misschien is er een invloedrijke koepelorganisatie of bedrijventerreinvereniging? Check via welke communicatiekanalen je verschillende groepen kunt bereiken.

    • Onderbouw de goesting

      Plannen en ambities zijn niets zonder de goesting van onderuit, net zoals ondernemerschap niets is zonder het richtinggevend kader, eventuele bijkomende financiering, procesbegeleiding en de ondersteuning die de lokale overheidspartners kunnen verschaffen. Onderschat hierbij de rol van een goede begeleiding niet om de hele samenwerking op poten te zetten en de dynamiek te onderhouden.

    • Breng aandachtspunten in kaart

      In de voorbereiding wil je zoveel mogelijk verschillende perspectieven van betrokken partijen meenemen. Verbind die uitdagingen. Water stroomt ook doorheen vraagstukken over energie, mobiliteit, vergroening, circulariteit, werkzekerheid... Zo sla je twee vliegen in een klap: je vergroot het lokaal engagement in je project, én je verzekert dat je geen cruciale info mist die van pas kan komen om meer partijen te betrekken. Focus in de gesprekken op gedeelde doelen en werk zo naar oplossingen. De lokale overheidsspelers hebben hier vaak het beste helikopterview. Ook het Kennisnetwerk Bedrijventerreinmanagement en het Vlaams Kenniscentrum Water, Vlakwa, brachten al verschillende (water)tools  in kaart. Maar verkijk je niet op alle kwantitatieve informatie. Naast die getallen is ook sociale of kwalitatieve data van groot belang. 

    • Omarm zowel de korte als lange termijn

      Oplossingen die je vanuit een korte termijnperspectief aanvat, eindigen al te vaak met een sisser. Je wil eigenlijk af van symptoombestrijding en wil zeker geen nieuwe proberen veroorzaken. Toch zit er muziek in samen quick wins identificeren en met de coalitie van welwillenden vooruitgang te boeken en te vieren. Hou wel de lange termijn in het achterhoofd om te vermijden dat je jezelf uiteindelijk vastrijdt. 

    • Kien je communicatie uit

      Je kunt in externe communicatie, zoals nieuws- en persberichten, je initiatief aankondigen en de lokale samenwerking vermelden. Ook als de plannen nog niet 100% beslist zijn. Maar stel eerst orde op zaken met interne stakeholders vóórdat je het project publiek bekend maakt. Niemand wil lezen dat ze betrokken zijn bij een project waar ze nooit over gehoord hebben. Zo bespaar je jezelf ongewenste kritiek bij de projectuitvoer. 

    Duik dieper

    • Waterbarometer geeft dieper inzicht in het watermanagement van bedrijven en stelt gerichte acties voor optimalisatie voor.

    • WaterAtlas biedt een interactieve kaartcatalogus die het potentieel van alternatieve waterbronnen voor verschillende toepassingen identificeert.

    • Bedrijventereinmanagement (BTM) is een samenwerkingsverband tussen bedrijven onderling of tussen bedrijven en andere actoren (ontwikkelaar van het bedrijventerrein, lokale overheden, beheerder) tot een goed functionerend bedrijventerrein en duurzame bedrijfsprocessen te komen. Je kunt hen aanspreken voor advies en informatie.

    • VITO Nexus kan zelf consortia ondersteunen met professionele procesbegeleiding en/of doorverwijzen naar andere bedrijven om je ondersteunen.

    • Vlakwa helpt ondernemers, onderzoekers en overheden bij de zoektocht naar duurzame en innovatieve wateroplossingen en de implementatie ervan.

    Waar testen we dit uit?

    Bedrijventerrein Tielt Noord

    Bedrijventerrein Tielt Noord

    Welkom op Tielt Noord, een bedrijventerrein in het West-Vlaamse Tielt!

    Lees meer